ΗΠΕΙΡΟΣ
Ταυτόχρονα με την επανάσταση στην Πελοπόννησο και τη Στερεά Ελλάδα, οι Σουλιώτες στην Ήπειρο πραγματοποίησαν επιθέσεις εναντίον των Τούρκων, χωρίς όμως επιτυχία.Αναγκάστηκαν τότε να επιστρέψουν στο Σούλι, υπογράφοντας ανακωχή με τους Οθωμανούς.
Έπειτα οι ελληνικές δυνάμεις έκαναν το σφάλμα να παραχωρήσουν την αρχηγία στον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο ο οποίος, ως Φαναριώτης και πολιτικός δεν ήξερε από πόλεμο. Το αποτέλεσμα ήταν στην μάχη του Πέτα (4 Ιουλίου 1822) οι Έλληνες να πάθουν πανωλεθρία, αδυνατώντας να αντιμετωπίσουν τον πολυάριθμο και καλά οργανωμένο τουρκικό στρατό.
ΘΕΣΣΑΛΙΑ
Η Θεσσαλία εξεγέρθηκε το Μάιο του 1821 με επικεφαλης τους Φιλικούς Άνθιμο Γαζή και Κυριάκο Μπασδέκη, αλλά ο Δράμαλης κατέπνιξε την επανάσταση.
Τον ίδιο μήνα εξεγέρθηκε και η Μακεδονία, με πρωτοστάτη τον Εμμανουήλ Παπά, χωρίς αποτέλεσμα. Τον Απρίλιο του 1822 οι Τούρκοι κυρίευσαν και κατέστρεψαν τη Νάουσα.Πολλές γυναίκες της πόλης, για να μην πέσουν στα χέρια των εχθρών, έπεσαν μαζί με τα παιδιά τους στον γκρεμό του καταρράκτη της Αράπιτσας, δημιουργώντας ένα νέο Ζάλογγο.
Τελικά, η Επανάσταση στην Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα κατεστάλη.
Οι επαναστατικές κινήσεις των περιοχών αυτών, εξαιτίας της έλλειψης οργάνωσης και της παρουσίας ισχυρών οθωμανικών δυνάμεων εκεί, οδηγήθηκαν σε αποτυχία.
Έτσι η δράση των επαναστατών περιορίστηκε στην Πελοπόννησο, τη Στερεά Ελλάδα και σε νησιά του Αιγαίου.
Το νέο Ζάλογγο
Πίσω από τον πύργο τον Ζαφειράκη, στη γέφυρα της Αραπίτσας, στη θέση Στουμπάνοι, είχαν συγκεντρωθεί νέες γυναίκες, που προτίμησαν το θάνατο από την ατίμωση.
Βγαίνουν στην εξοχή, σταματούν, η ανάσα κόβεται, τα πόδια τρέμουν, τα μωρά βαραίνουν στις αγκαλιές, μα η ελπίδα τις δίνει φτερά. Κοντεύουν στο γιοφύρι της Αράπιτσας, στους Στουμπάνους, ίσως προλάβουν να σωθούν. Μα από μακριά ακούγεται σάλαγος, χλαλοή, ξεκαθαρίζει ποδοβολητό αλόγων, φωνές και βρισιές. Οι Τούρκοι αχ Παναγιά μου θα τις προλάβουν. Κι ύστερα ξέρουν τι τις περιμένει ατίμωση και το σκλαβοπάζαρο. Η σκέψη τις τρελαίνει, πνίγονται. Ανασασμός μόνο ο θάνατος. Για μια στιγμή χαμένες, σταματάνε. Κάτω απ'τα πόδια τους με βουητό πέφτουν τα αφρισμένα νερά της Αράπιτσας. Είναι τα νερά τους. Από μικρές ο ήχος τους τις νανούριζε, τις συντρόφευε σ' όλες τις ώρες της ζωής τους, είναι κατάδικά τους, αγαπημένα, και ο θάνατος εδώ στην αφρισμένη τους δίνη θα'ναι γλυκός λυτρωμός. Και ο χορός ξεκινά. Η πρώτη κοπέλα πέφτει και ακολουθούν κι άλλη, κι άλλη, σφίγγοντας στον κόρφο τους τα βρέφη και ζητώντας συγχώρεση απ' αυτά. Ο απανωτός γδούπος των κορμιών δένεται με τη βουή του καταρράχτη. Ο πόνος, ο λυγμός και το παράπονο πνίγεται, σβήνει στους αφρούς, μα ψηλά στον αέρα ανεβαίνουν ανάλαφρες οι ψυχές. Επιτέλους λεύτερες!
Η συγγραφέας Θάλεια Σαμαρά περιγράφει τη σκηνή της μεγάλης θυσίας των γυναικών.
"Αλαφιασμένες 13 νέες κοπέλες και μανούλες με μωρά στην αγκαλιά, μέσα απ τα χαλάσματα και τους καπνούς, τρέχουν προς τις ακρινές συνοικίες της πόλης με μια απεγνωσμένη κραυγή στο στόμα "στο βουνό, να σωθούμε"
Βγαίνουν στην εξοχή, σταματούν, η ανάσα κόβεται, τα πόδια τρέμουν, τα μωρά βαραίνουν στις αγκαλιές, μα η ελπίδα τις δίνει φτερά. Κοντεύουν στο γιοφύρι της Αράπιτσας, στους Στουμπάνους, ίσως προλάβουν να σωθούν. Μα από μακριά ακούγεται σάλαγος, χλαλοή, ξεκαθαρίζει ποδοβολητό αλόγων, φωνές και βρισιές. Οι Τούρκοι αχ Παναγιά μου θα τις προλάβουν. Κι ύστερα ξέρουν τι τις περιμένει ατίμωση και το σκλαβοπάζαρο. Η σκέψη τις τρελαίνει, πνίγονται. Ανασασμός μόνο ο θάνατος. Για μια στιγμή χαμένες, σταματάνε. Κάτω απ'τα πόδια τους με βουητό πέφτουν τα αφρισμένα νερά της Αράπιτσας. Είναι τα νερά τους. Από μικρές ο ήχος τους τις νανούριζε, τις συντρόφευε σ' όλες τις ώρες της ζωής τους, είναι κατάδικά τους, αγαπημένα, και ο θάνατος εδώ στην αφρισμένη τους δίνη θα'ναι γλυκός λυτρωμός. Και ο χορός ξεκινά. Η πρώτη κοπέλα πέφτει και ακολουθούν κι άλλη, κι άλλη, σφίγγοντας στον κόρφο τους τα βρέφη και ζητώντας συγχώρεση απ' αυτά. Ο απανωτός γδούπος των κορμιών δένεται με τη βουή του καταρράχτη. Ο πόνος, ο λυγμός και το παράπονο πνίγεται, σβήνει στους αφρούς, μα ψηλά στον αέρα ανεβαίνουν ανάλαφρες οι ψυχές. Επιτέλους λεύτερες!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου